Châm Ngôn 15

Bản Dịch 2011

³ Mắt Chúa thấy rõ khắp nơi,
Thấy tất cả kẻ xấu và người tốt.
⁴ Lưỡi hiền lành là cây sự sống,
Còn lưỡi độc ác làm tan nát tinh thần.
⁵ Kẻ dại dột khinh lời cha khuyên dạy;
Còn người khôn nghe lời quở trách khuyên răn.
⁶ Trong nhà người ngay lành có nhiều của cải;
Còn trong lợi tức kẻ ác có rắc rối chờ cơ hội xảy ra.
⁷ Môi người khôn ngoan loan truyền tri thức;
Còn lòng kẻ dại dột ấm ức nhưng chẳng có kiến thức gì.
⁸ Lễ vật của kẻ gian ác là gớm ghiếc trước mặt Chúa,
Nhưng lời cầu nguyện của người ngay lành thì Ngài lại vui lòng.
⁹ Ðường lối kẻ gian ác là gớm ghiếc trước mặt Chúa,
Nhưng Ngài yêu thương người đeo đuổi sự ngay lành.
¹⁰ Sự nghiêm phạt dành cho kẻ bỏ đường ngay nẻo chánh,
Ai ghét sự khuyên răn chẳng tránh khỏi chết đâu.

¹¹ Ngay cả âm phủ và hỏa ngục mà Chúa còn biết rõ,
Thì huống chi là lòng dạ loài người.
¹² Kẻ nhạo báng không thích bị ai quở trách;
Nó tránh đến với người khôn để học sự khôn ngoan.

¹³ Lòng vui vẻ khiến mặt mày rạng rỡ;
Dạ âu sầu làm tan vỡ tinh thần.
¹⁴ Lòng người thông sáng thích kiếm tìm tri thức;
Miệng kẻ dại khờ ưa ẩm thực điên rồ.
¹⁵ Kẻ nghèo khó suốt đời chịu khánh kiệt;
Người vui vẻ trong lòng dự yến tiệc luôn luôn.

¹⁶ Thà ít của mà kính sợ Chúa,
Hơn của cải nhiều mà rắc rối ùa theo.
¹⁷ Thà ăn cơm với rau mà thương yêu nhau,
Hơn là ăn thịt bò mập béo mà ghen ghét cặp theo.
¹⁸ Người nóng tính dễ gây xung đột;
Còn người chậm nóng giận làm cuộc cãi lộn nguôi đi.
¹⁹ Đường kẻ biếng nhác gai góc mọc đầy cản trở;
Còn lối người ngay lành lại mở rộng thênh thang.
²⁰ Ðứa con khôn ngoan làm cho cha vui vẻ;
Còn kẻ dại dột lại khinh rẻ mẹ mình.
²¹ Kẻ kém hiểu biết cho sự điên dại là vui;
Nhưng người có trí tuệ cứ bước theo đường chính đáng.

²² Thiếu bàn luận các chương trình bị hỏng,
Nhưng với mưu sĩ nhiều chúng có triển vọng thành công.
²³ Lời đáp hay làm mọi người vui thích;
Lời đáp hay đúng lúc thật bổ ích biết bao!
²⁴ Người khôn ngoan bước theo con đường sự sống dẫn đi lên,
Ðể giữ người ấy tránh xa âm phủ ở phía dưới.
²⁵ Chúa phá hủy nhà của kẻ kiêu ngạo;
Nhưng Ngài bảo vệ địa giới của người góa bụa.
²⁶ Ý đồ của kẻ gian ác là gớm ghiếc trước mặt Chúa;
Nhưng lời của người trong sạch được đẹp lòng Ngài.
²⁷ Kẻ tham lợi bất nghĩa chuốc lấy rắc rối cho nhà mình;
Nhưng ai ghét của hối lộ sẽ tiếp tục sống còn.
²⁸ Người ngay lành suy nghĩ trong lòng rồi mới đáp;
Còn miệng kẻ gian ác vội nói những lời độc ác hại người.
²⁹ Chúa thật cách xa đối với phường gian ác,
Nhưng Ngài lắng nghe lời cầu nguyện của người ngay lành.
³⁰ Ánh mắt hân hoan phản ánh lòng vui vẻ,
Tin tức vui mừng làm mạnh khỏe cốt xương.
³¹ Tai chịu lắng nghe những lời quở trách về cuộc sống,
Người ấy sẽ ở giữa các bậc hiền triết khôn ngoan.
³² Kẻ từ chối nghe lời chỉ giáo khinh bỉ linh hồn mình,
Nhưng ai chịu nghe lời khuyên bảo sẽ được sự thông sáng.
³³ Kính sợ Chúa là cách giáo dục khôn ngoan,
Ðức khiêm nhường đi trước sự tôn trọng.