Add parallel Print Page Options

Đừng bảo lãnh cho ai

Con ơi, nếu con bảo lãnh cho người láng giềng,
    nhất là cam kết trả nợ cho người khác.
Thì con có thể bị mắc kẹt trong lời cam kết mình;
    bị vướng trong lời hứa mình.
Con ơi, nếu số phận con nằm trong tay người láng giềng,
    thì hãy gỡ mình ra như sau.
    Con hãy hạ mình, đi đến người ấy
    van xin được gỡ khỏi lời hứa của con.
Chớ ngủ hay chợp mắt
nhưng hãy tự giải thoát
    như con nai chạy thoát khỏi tay thợ săn,
    như con chim bay vụt khỏi kẻ đánh bẫy.

Cái nguy của sự biếng nhác

Nầy kẻ lười biếng, hãy quan sát loài kiến.
    Hãy nhìn chúng mà học khôn.
Tuy chúng không có kẻ chỉ huy,
    người lãnh đạo hay quan tướng,
nhưng chúng biết tích trữ thực phẩm lúc mùa hè,
    và thu chứa lương thực vào mùa gặt.
Nầy kẻ biếng nhác,
    các ngươi nằm nướng như thế cho đến bao giờ?
    Chừng nào thì các ngươi thức dậy?
10 Ngủ một chút; chợp mắt một chút.
    Khoanh tay nghỉ ngơi một chút
11 thì sự nghèo khổ sẽ nhanh chóng đến trên con;
    và cảnh thiếu thốn sẽ ập đến như kẻ cướp.

Những kẻ gây rối

12 Có những người gian ác và vô tích sự.
    Chỉ đi quanh phao tin thất thiệt,
13 chúng chớp mắt, làm dấu bằng chân, ra hiệu bằng tay.
14 Lòng hư hỏng của kẻ âm mưu điều ác,
    lúc nào cũng muốn gieo xích mích.
15 Cho nên bỗng chốc tai hoạ sẽ chụp bắt chúng;
    thình lình chúng bị thiệt hại đến nỗi không ai giúp được.

Điều Chúa ghét

16 Có sáu điều Chúa ghét.
    Có bảy điều Ngài không chịu nổi:
17 cái nhìn tự phụ, lưỡi dối gạt,
    tay giết người vô tội,
18 lòng định mưu ác,
    chân vội vàng làm điều ác,
19 kẻ chứng gian tuôn ra điều dối gạt,
    và gây chuyện hục hặc trong gia đình.

Lời răn dạy về tội ngoại tình

20 Con ơi, hãy vâng theo lời dạy bảo của cha,
    đừng quên sự dạy dỗ của mẹ con.
21 Buộc nó vào lòng con,
    đeo nó quanh cổ con.
22 Nó sẽ hướng dẫn khi con bước đi.
    Nó sẽ bảo vệ con khi con ngủ nghỉ.
    Nó sẽ chuyện trò với con khi con thức dậy.
23 Những lời dạy bảo ấy giống như ngọn đèn;
    lời giáo huấn đó là ánh sáng.
    Sự sửa trị của nó là con đường sống cho con.
24 Chúng sẽ giúp con tránh khỏi người đàn bà tội lỗi,
    và những lời đường mật của người vợ bất chính.
25 Chớ mê nhan sắc nàng.
    Đừng để cái liếc mắt đưa tình của nàng quyến rũ con.
26 Gái làng chơi chỉ tốn có một ổ bánh,
    nhưng vợ người khác săn lùng đời sống quí báu của con.
27 Con không thể nào ôm lửa đỏ vào lòng, mà không cháy quần áo,
28 cũng không thể bước trên than hồng mà không bị phỏng chân.
29 Nếu con ăn nằm với vợ người khác thì cũng giống như vậy.
    Ai làm chuyện đó thế nào cũng lãnh trừng phạt.
30 Kẻ nào vì đói mà phải ăn cắp
    thì không bị khinh chê.
31 Nhưng nếu bị bắt thì phải bồi thường bảy lần vật nó đánh cắp,
    có thể phải lấy hết tài sản mình mà bồi thường nữa.
32 Kẻ phạm tội ngoại tình thiếu hiểu biết;
    nó sẽ tự hủy hoại mình.
33 Nó sẽ bị đánh đập và bị sỉ nhục,
    cái nhục đó không bao giờ phai.
34 Vì một khi đàn ông nổi ghen thì tràn đầy thịnh nộ,
    khi người đó báo thù thì chẳng bao giờ nương tay.
35 Người sẽ không bao giờ chấp nhận món bồi thường nào cho chuyện quấy ấy cả;
    đền bù bao nhiêu người cũng không nhận.

Khuyến Cáo về Sự Bảo Ðảm

Con ơi, nếu con đứng ra bảo đảm cho người lân cận con,
Nếu con trao tay cam kết để bảo đảm cho một người xa lạ,
Con đã bị ràng buộc bởi những lời miệng con đã hứa,
Con đã bị trói buộc bởi những lời miệng con đã nói ra.
Vậy con ơi, hãy làm điều này và giải thoát con ra,
Vì con đã sa vào tay của người lân cận con,
Hãy đi, hạ mình xuống, và năn nỉ người lân cận con.
Ðừng cho mắt con ngủ,
Ðừng để mí mắt con sụp xuống;
Hãy tìm cách giải thoát lấy mình
Như con linh dương cố thoát khỏi tay người thợ săn,
Như con chim cố thoát khỏi tay người đánh bẫy.

Khuyến Cáo về Sự Biếng Nhác

Hỡi kẻ biếng nhác, hãy đến xem loài kiến;
Hãy quan sát các sinh hoạt của nó mà học khôn nơi nó.
Loài kiến chẳng có tướng tá chỉ huy,
Chẳng có sĩ quan điều động, và cũng chẳng có ai cầm quyền;
Nhưng nó biết chuẩn bị lương thực trong mùa hè,
Và thâu trữ thức ăn trong mùa gặt.
Hỡi kẻ biếng nhác, ngươi còn nằm đó bao lâu nữa?
Khi nào ngươi mới ngủ xong và thức dậy?
10 Ngủ một chút, chợp mắt một chút,
Khoanh tay nằm nghỉ một chút...
11 Thì sự nghèo khổ của ngươi sẽ vụt đến như tên cướp,
Sự thiếu thốn của ngươi sẽ ập đến như quân cướp có vũ khí xông vào.

Cảnh Cáo về Kẻ Gian Xảo

12 Một tên vô lại, một đứa gian hiểm,
Là kẻ đi đây đó nói dối luôn mồm.
13 Mắt liếc ngược xuôi, chân khèo làm hiệu,
Tay chỉ chỏ ngấm ngầm ra dấu,
14 Lòng dạ bất chính, luôn luôn nghĩ độc kế hại người,
Mở miệng ra là gieo bất hòa xích mích.
15 Vì thế tai họa sẽ thình lình ập đến trên nó;
Trong chốc lát nó sẽ vỡ tan và không thể nào hàn gắn lại được.

Những Ðiều Gớm Ghiếc

16 Có sáu điều Chúa ghét,
Và bảy điều Ngài gớm ghiếc:
17 Con mắt kiêu ngạo,
Lưỡi dối trá,
Tay làm đổ máu vô tội,
18 Lòng toan tính điều ác,
Chân vội vàng chạy làm việc gian tà,
19 Kẻ làm chứng gian mở miệng nói những lời dối trá,
Và kẻ gieo rắc sự bất hòa giữa anh chị em.[a]

Khuyến Cáo về Sự Ngoại Tình

20 Con ơi, hãy vâng giữ điều cha dặn bảo,
Chớ lìa bỏ những lời nghiêm huấn của mẹ con.
21 Hãy luôn ghi tạc chúng vào lòng con;
Hãy đeo chúng nơi cổ con.
22 Ðể khi con bước chân ra đi, chúng sẽ hướng dẫn con;
Khi con ngủ, chúng sẽ gìn giữ con;
Và khi con thức dậy, chúng sẽ trò chuyện với con.
23 Vì mệnh mệnh là ngọn đèn, và lời giáo huấn là ánh sáng.
Sự quở trách khuyên răn là con đường sự sống,
24 Ðể giữ con khỏi sa vào tay người đàn bà xấu nết,
Khỏi miệng lưỡi dụ dỗ ngọt ngào của người phụ nữ tà dâm.
25 Lòng con chớ thèm muốn sắc đẹp của nàng,
Ðừng để ánh mắt của nàng quyến rũ con.
26 Vì giá cho một gái điếm chỉ bằng một ổ bánh,
Nhưng người nữ ngoại tình thì rình bắt cả cuộc đời quý báu của con.
27 Há có ai lấy lửa đem để vào lòng,
Mà áo không bị cháy sao?
28 Há có ai đi trên than lửa hực,
Mà chân không bị phỏng sao?
29 Kẻ nào phạm tội ngoại tình với vợ người khác thì cũng như vậy;
Ai đụng đến nàng thì sớm muộn gì cũng bị hình phạt.

30 Người ta có thể không khinh bỉ kẻ trộm cắp,
Vì khi đói quá nó có thể làm liều để kiếm gì ăn đỡ bụng.
31 Nhưng nếu nó bị bắt, nó phải bồi thường gấp bảy lần;
Nó có thể phải nộp hết tài sản của nhà nó để bồi thường.

32 Kẻ phạm tội ngoại tình là người thiếu suy nghĩ;
Ai làm thế là hủy hoại chính cuộc đời mình.
33 Người ấy sẽ chỉ tìm thấy tổn thương và hổ nhuốc;
Sự sỉ nhục đó sẽ không bao giờ được bôi xóa.
34 Vì sự ghen tương sẽ làm người chồng tức giận;
Trong ngày báo thù nó sẽ không chút nương tay.
35 Nó sẽ không chấp nhận của bồi thường chuộc lỗi,
Nó sẽ không hài lòng dù của chuộc lỗi nhiều đến bao nhiêu.

Footnotes

  1. Châm Ngôn 6:19 nt: anh em (tương tự cho cả sách)