Hulubaton 16
Ang Pulong Sang Dios
16 Nagaplano ang tawo, pero ang Ginoo ang nagabuot kon matuman ina nga plano ukon indi.[a]
2 Mahimo nga nagahunahuna kita nga husto na gid ang tanan ta nga ginahimo, pero ang Ginoo ang makahukom kon ano gid ang aton motibo.
3 Itugyan sa Ginoo ang tanan nga ginaplano mo nga himuon, kag mangin madinalag-on ka.
4 Ginhimo sang Ginoo ang tanan nga may katuyuan,[b] bisan ang mga malaot nga gintalana niya nga malaglag.
5 Ginakangil-aran sang Ginoo ang tanan nga bugalon, kag sigurado gid nga pagasilutan sila.
6 Kon ginahigugma naton ang Ginoo nga may katutom, patawaron niya ang aton mga sala. Kon ginatahod naton siya, makalikaw kita sa kalautan.
7 Kon nalipay ang Ginoo sa aton pagginawi, nagahimo siya sang paagi nga ang aton mga kaaway magpakig-abyan sa aton.
8 Mas maayo pa ang gamay nga manggad nga ginpangabudlayan sing husto sang sa madamo nga manggad nga ginkuha sa malain nga paagi.
9 Nagaplano ang tawo, pero ang Ginoo ang nagapatigayon sa sina nga plano.
10 Kon maghukom ang hari nga ginatuytuyan sang Dios, husto permi ang iya paghukom.[c]
11 Indi luyag sang Ginoo nga magpangdaya kita sa aton negosyo.
12 Ginakangil-aran sang mga hari ang paghimo sang malain, kay ang ila pagdumala makapadayon lamang kon maghimo sila sing matarong.
13 Nalipay ang mga hari sa mga tawo nga wala nagabutig; palangga nila ang mga tawo nga nagasugid sing matuod.
14 Kon maakig ang hari mahimo nga may patyon siya, gani ang maalamon nga tawo nagatinguha gid nga indi maakig ang hari.
15 Kon nalipay ang hari sa isa ka tawo, indi niya siya pagpatyon; pakitaan niya siya sing kaayo nga pareho sa ulan sa tion sang tigtulubo sang mga tanom.[d]
16 Mas labing maayo ang pag-angkon sang kaalam kag pag-intiendi sang sa pag-angkon sang bulawan kag pilak.
17 Ang tawo nga nagakabuhi sing husto nagalikaw sa malain, kag ang nagabantay sang iya kaugalingon layo sa katalagman.
18 Ang pagpabugal kag pagkamatinaas-taason sang tawo makalaglag sa iya.
19 Mas maayo pa nga magkabuhi nga mapainubuson kaupod sa mga imol sang sa magpartidahay sang mga inagaw kaupod sa mga bugalon.
20 Ang tawo nga nagapamati kon tudluan magauswag. Bulahan ang tawo nga nagasalig sa Ginoo.
21 Ang maalamon nga tawo ginakilala nga may husto nga pag-intiendi, kag kon manami siya maghambal makatuon ang iban sa iya.
22 Kon may kaalam ka, makapaayo kag makapalawig ina sa imo kabuhi,[e] pero kon buang-buang ka, silutan ka tungod sang imo pagkabuang-buang.
23 Ang maalamon nga tawo nagabantay gid sang iya ginahambal, gani makatuon ang iban sa iya.
24 Ang matam-is nga mga pulong pareho sa dugos; makapalipay kag makapabaskog ini sa kabuhi sang tawo.
25 Mahimo nga nagahunahuna ka nga ara ka sa husto nga dalan, pero gali ang padulungan sini amo ang kamatayon.
26 Ang kagutom nagatulod sa tawo nga mag-obra.
27 Ang malaot nga tawo nagaplano sing malain, kag ang iya mga ginahambal makahalit nga daw sa kalayo nga makapaso.
28 Ang manuglibak nga tawo nagapaumpisa sang inaway kag nagaguba sang pag-abyanay.
29 Ginahaylo sang mapintas nga tawo ang iya isigkatawo nga maghimo sang malain.
30 Mag-andam kamo sa mga tawo nga nagayuhom-yuhom kag nagapulupangilay kay basi may malain sila nga plano.
31 Ang katigulangon isa ka kadungganan[f] nga maangkon sang tawo nga may matarong nga kabuhi.
32 Mas maayo pa ang tawo nga mapinasensyahon sang sa tawo nga gamhanan. Mas maayo pa ang tawo nga makakontrolar sang iya kaugalingon sang sa tawo nga makakontrolar sang isa ka siyudad.
33 Nagagabot-gabot ang mga tawo agod mahibaluan nila kon ano ang ila himuon, pero ang Ginoo ang nagabuot sa resulta sini.
Footnotes
- 16:1 ukon, Ang tawo nagaplano kon ano ang iya ihambal, pero ang Ginoo ang nagabuot kon ano gid ang iya ihambal.
- 16:4 nga may katuyuan: ukon, sa iya katuyuan.
- 16:10 ukon, Nagahukom ang hari nga may awtoridad halin sa Dios, kag husto permi ang iya paghukom.
- 16:15 tion sang tigtulubo sang mga tanom: sa English, spring.
- 16:22 makapaayo… kabuhi: sa literal, tuburan ini nga nagahatag sang kabuhi.
- 16:31 Ang katigulangon isa ka kadungganan: sa literal, ang mga uban korona sang pagpadungog.
Proverbs 16
New International Version
16 To humans belong the plans of the heart,
but from the Lord comes the proper answer of the tongue.(A)
3 Commit to the Lord whatever you do,
and he will establish your plans.(E)
6 Through love and faithfulness sin is atoned for;
through the fear of the Lord(J) evil is avoided.(K)
7 When the Lord takes pleasure in anyone’s way,
he causes their enemies to make peace(L) with them.(M)
9 In their hearts humans plan their course,
but the Lord establishes their steps.(P)
10 The lips of a king speak as an oracle,
and his mouth does not betray justice.(Q)
11 Honest scales and balances belong to the Lord;
all the weights in the bag are of his making.(R)
12 Kings detest wrongdoing,
for a throne is established through righteousness.(S)
13 Kings take pleasure in honest lips;
they value the one who speaks what is right.(T)
17 The highway of the upright avoids evil;
those who guard their ways preserve their lives.(AA)
19 Better to be lowly in spirit along with the oppressed
than to share plunder with the proud.
20 Whoever gives heed to instruction prospers,[a](AE)
and blessed is the one who trusts in the Lord.(AF)
22 Prudence is a fountain of life to the prudent,(AH)
but folly brings punishment to fools.
26 The appetite of laborers works for them;
their hunger drives them on.
29 A violent person entices their neighbor
and leads them down a path that is not good.(AS)
30 Whoever winks(AT) with their eye is plotting perversity;
whoever purses their lips is bent on evil.
31 Gray hair is a crown of splendor;(AU)
it is attained in the way of righteousness.
32 Better a patient person than a warrior,
one with self-control than one who takes a city.
Footnotes
- Proverbs 16:20 Or whoever speaks prudently finds what is good
- Proverbs 16:21 Or words make a person persuasive
- Proverbs 16:23 Or prudent / and make their lips persuasive
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.
Holy Bible, New International Version®, NIV® Copyright ©1973, 1978, 1984, 2011 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.
NIV Reverse Interlinear Bible: English to Hebrew and English to Greek. Copyright © 2019 by Zondervan.