Phục Truyền Luật Lệ 32
Bản Dịch 2011
Bài Ca của Môi-se
32 “Hỡi các tầng trời, xin hãy nghe những gì tôi sẽ nói;
Hỡi trái đất, xin lắng nghe những lời của miệng tôi.
2 Nguyện lời dạy của tôi như những giọt mưa rơi,
Nguyện lời khuyên bảo của tôi tựa sương đọng lại,
Như mưa lất phất rơi trên đồng cỏ,
Như mưa rào đổ nhẹ xuống đồng xanh.
3 Vì tôi xưng tụng thánh danh của Chúa,
Xin hãy quy mọi sự vĩ đại về cho Ðức Chúa Trời chúng ta.
4 Ngài là Vầng Ðá,
Công việc của Ngài thật trác tuyệt;
Mọi đường lối của Ngài thật công chính vẹn toàn.
Ngài là Ðức Chúa Trời thành tín, không chút dối gian;
Công chính và chính trực là Ngài.
5 Thế nhưng con dân Ngài đã đối với Ngài thật tồi tệ;
Họ đã quá hư đốn và chẳng đáng làm con của Ngài;
Họ đúng là một dòng dõi ngang bướng và gian tà.
6 Hỡi dân điên rồ và vô ơn bạc nghĩa,
Anh chị em đền đáp ơn Chúa như vậy sao?
Há chẳng phải chính Ngài là cha của anh chị em,
Ðấng đã dựng nên anh chị em,
Ðấng đã tạo thành anh chị em và lập vững anh chị em sao?
7 Hãy nhớ lại những ngày xa xưa;
Hãy ngẫm suy những năm của các thế hệ rất lâu về trước;
Hãy hỏi cha của anh chị em, ông ấy sẽ bảo cho,
Hãy hỏi các vị trưởng lão, họ sẽ nói cho anh chị em rõ.
8 Khi Ðấng Tối Cao chia sản nghiệp cho các dân,
Khi Ngài chia thế giới ra từng vùng để nhân loại ở,
Ngài ấn định bờ cõi cho các dân,
Dựa theo số con cái của I-sơ-ra-ên.[a]
9 Phần của Chúa chính là dân của Ngài;
Gia-cốp là phần sản nghiệp của Ngài.
10 Ngài đã tìm thấy ông trong một vùng hoang vắng,
Giữa đồng hoang gió hú thú gầm;
Ngài che chở ông và chăm sóc ông,
Ngài bảo vệ ông như con ngươi của mắt Ngài.
11 Ngài như đại bàng lượn bay quanh tổ nó,
Bay lượn bên trên, giục các con nhỏ của nó tập bay,
Dang cánh ra cõng các con nó trên lưng,
Ðưa chúng lên trời cao bằng đôi cánh của mình.
12 Chúa là Ðấng duy nhất dẫn dắt ông;
Không có thần ngoại bang nào ở bên ông.
13 Ngài đặt ông ở những địa vị quyền thế trong xứ;[b]
Ngài nuôi ông bằng sản phẩm của ruộng đồng;
Ngài cho ông ăn mật ong từ các tổ ong trong kẽ đá.
Ông dùng dầu ô-liu trồng trong các rẫy đầy những đá hoa cương;
14 Ông ăn sữa chua từ đàn bò,
Ông uống sữa tươi từ đàn chiên và đàn dê,
Ông ăn thịt những chiên con và chiên đực mập béo;
Ông ăn thịt bò của Ba-san và thịt dê hảo hạng,
Ông hưởng lúa mì loại ngon thượng hạng;
Ông[c] uống những thứ rượu ngon hạng nhất thời bấy giờ.
15 Giê-su-run[d] được mập béo, rồi lại giơ chân đá ngược;
Anh chị em đã mập, béo, và phì ra rồi!
Ông đã bỏ Ðức Chúa Trời, Ðấng đã dựng nên ông;
Ông đã khinh khi Vầng Ðá giải cứu ông.
16 Họ đã làm cho Ngài ghen tức với các thần xa lạ;
Họ đã dùng những việc gớm ghiếc để chọc giận Ngài.
17 Họ đã cúng tế cho các quỷ chứ nào phải dâng hiến lên Ðức Chúa Trời;
Thần của họ là những thần họ không biết;
Tức những thần khi vào trong xứ rồi họ mới phát hiện chúng ra,
Chúng là những thần mà tổ tiên anh chị em không sợ.
18 Anh chị em đã làm ngơ với Vầng Ðá đã sinh ra mình;
Anh chị em đã quên hẳn Ðức Chúa Trời, Ðấng đã tạo ra mình.
19 Chúa thấy thế, Ngài chán ngán họ;
Ngài ẩn mặt khỏi các con trai và các con gái của Ngài.
20 Ngài phán, ‘Ta sẽ ẩn mặt Ta khỏi chúng;
Ðể Ta xem, đến cuối cùng chúng sẽ ra sao;
Vì bọn chúng là giống nòi tráo trở,
Những đứa con không tình nghĩa trung thành.
21 Chúng đã làm cho Ta phải ghen với những gì không phải là thần;
Chúng chọc giận Ta bằng các thần tượng chúng thờ.
Vì thế Ta sẽ làm cho chúng phải ghen tức với một dân chẳng ra gì,
Dùng một dân ngu si khiến chúng phải tức tối bực mình.
22 Vì lửa giận của Ta đã phừng lên nghịch lại chúng;
Lửa ấy đã cháy bùng đến tận vực sâu của âm phủ;
Lửa ấy thiêu đốt đất đai và hoa màu sinh ra trên đất;
Lửa ấy cháy tận nền các núi non hùng vĩ.
23 Ta sẽ chồng chất các tai vạ trên chúng;
Ta sẽ bắn các mũi tên của Ta vào chúng:
24 Nạn đói sẽ khiến chúng hao mòn;
Khí hậu nóng cháy khô khan sẽ làm chúng kiệt quệ;
Ôn dịch sẽ khiến chúng tang thương;
Răng của thú dữ do Ta sai đến sẽ cắn xé chúng;
Nọc của rắn độc bò trong bụi đất sẽ gây chết chóc cho chúng.
25 Ngoài đường gươm giáo sẽ gây nên tang tóc,
Còn trong nhà sẽ đầy nỗi kinh hoàng;
Trai tráng hay thiếu nữ thanh xuân cũng vậy;
Trẻ thơ còn bú hay người già tóc bạc phơ đều chẳng được miễn trừ.
26 Ta đã nghĩ, Ta sẽ rải chúng ra khắp bốn phương trên đất;
Ta sẽ xóa chúng khỏi trí nhớ của loài người;
27 Nhưng Ta ngại làm như thế kẻ thù của chúng sẽ được thêm khích lệ;
Quân thù của chúng có thể sẽ hiểu lầm và bảo, “Chúng ta đắc thắng là nhờ sức lực của tay mình,
Chiến thắng nầy không phải tất cả là Chúa đã làm đâu.”
28 Thật vậy, bọn chúng là một dân không trí tuệ;
Chúng chẳng có khả năng phán đoán nghĩ suy.
29 Nếu chúng có chút khôn ngoan, chúng đã nghĩ ra điều ấy;
Chúng có thể suy ra kết cuộc sẽ thế nào.
30 Làm sao một người có thể rượt đuổi cả ngàn người,
Còn hai người có thể làm cho vạn người chạy trốn,
Trừ phi Vầng Ðá của họ đã bán bỏ họ,
Tức Chúa của họ đã lìa bỏ họ rồi?
31 Vì vầng đá của chúng chẳng giống như Vầng Ðá của chúng ta;
Quân thù của chúng ta đều biết rõ điều ấy.
32 Nho của chúng lấy ra từ giống nho ở Sô-đôm,
Từ vườn nho ở Gô-mô-ra;
Trái nho của chúng là trái nho độc,
Chùm nho của chúng chỉ có toàn trái đắng.
33 Rượu của chúng đều là nọc của rắn độc,[e]
Nọc độc chết người của rắn bành mang.
34 Việc đoán phạt nầy Ta há đã không giữ trong kho,
Niêm phong nó trong kho báu của Ta sao?
35 Sự báo thù thuộc về Ta, Ta sẽ báo trả;
Sắp đến lúc chân chúng sẽ thình lình trượt ngã,
Bởi vì ngày hoạn nạn của chúng đã gần;
Những điều ấy sẽ xảy đến rất nhanh cho chúng.’
36 Chúa sẽ minh oan cho dân Ngài,
Ngài sẽ thương xót các đầy tớ Ngài,
Khi Ngài thấy sức lực của họ chẳng còn nữa,
Khi kẻ nô lệ hay người tự do đều chẳng còn ai.
37 Bấy giờ Ngài sẽ hỏi, ‘Các thần của chúng,
Những vầng đá nơi chúng nương náu,
38 Những kẻ hưởng các phần béo tốt nhất của các con vật hiến tế chúng dâng,
Những kẻ uống rượu chúng hiến qua các lễ quán đâu rồi?
Hãy để những kẻ ấy trỗi dậy và giúp đỡ các ngươi!
Hãy để chúng bảo vệ các ngươi!
39 Này, bây giờ, khá biết rằng ấy là Ta, chính Ta là Ðấng ấy;
Chẳng có thần nào khác ngoài Ta.[f]
Ta có quyền làm cho chết, và Ta làm cho sống lại;
Ta khiến cho bị thương, và Ta chữa cho mạnh lành;
Không ai có thể thoát khỏi tay Ta.
40 Ta đưa tay Ta lên trời mà thề rằng:
Như Ta hằng sống đời đời,
41 Ta sẽ mài lưỡi gươm bóng láng của Ta cho sắc bén,
Tay Ta sẽ cầm lấy nó để thi hành sự đoán phạt;
Ta sẽ báo thù những kẻ chống nghịch Ta;
Ta sẽ báo trả những kẻ ghét Ta.
42 Ta sẽ cho những mũi tên của Ta uống máu,
Và lưỡi gươm của Ta sẽ ăn thịt quân thù,
Tức máu của quân thù ngã chết nơi chiến trận và tàn quân bại trận;
Ðầu của những kẻ để tóc dài thề chống Ta đến cùng đều bị rơi.’
43 Hỡi các dân các nước, hãy cùng với dân Ngài dâng lời ca ngợi,
Hãy thờ phượng Ngài, hỡi tất cả các ngươi,[g]
Vì Ngài sẽ bắt chúng đền nợ máu các tôi tớ Ngài,
Ngài sẽ báo thù những kẻ chống nghịch Ngài,
Ngài sẽ báo trả những kẻ ghét Ngài,[h]
Và Ngài sẽ xá tội[i] cho xứ và cho dân Ngài.”
Luật Pháp và Sự Sống Còn của Dân I-sơ-ra-ên
44 Môi-se cùng với Giô-suê con của Nun đến và nói tất cả những lời của bài ca ấy cho dân nghe. 45 Sau khi Môi-se nói xong tất cả những lời ấy cho toàn dân I-sơ-ra-ên, 46 ông nói với họ, “Hãy ghi lòng tạc dạ tất cả những lời tôi làm chứng giữa anh chị em ngày nay. Anh chị em hãy truyền những lời ấy lại cho con cháu mình, để chúng cũng hết lòng vâng giữ mọi lời của bộ luật pháp nầy. 47 Ðây chẳng phải là việc không có giá trị gì đối với anh chị em, nhưng chính là sự sống còn của anh chị em, vì nhờ nó anh chị em mới có thể sống lâu trong xứ mà anh chị em sẽ đi qua Sông Giô-đanh để chiếm lấy.”
Môi-se Gần Qua Ðời
48 Chính ngày hôm đó Chúa nói với Môi-se, 49 “Ngươi hãy đi lên rặng Núi A-ba-rim nầy, đến Núi Nê-bô, trong xứ Mô-áp, đối ngang Giê-ri-cô, và hãy nhìn vào xứ Ca-na-an, nơi Ta sẽ ban cho dân I-sơ-ra-ên làm sản nghiệp. 50 Ngươi sẽ qua đời tại đó, tức trên núi ngươi sẽ đi lên, rồi ngươi sẽ được đem về với tổ tiên ngươi, như A-rôn anh ngươi đã qua đời trên Núi Hô-rơ và đã được đem về với tổ tiên của ông ấy vậy, 51 bởi vì ở giữa dân I-sơ-ra-ên, các ngươi đã không tin Ta trong vụ nước ở Mê-ri-ba Ca-đe trong Ðồng Hoang Xin, và bởi vì hai ngươi đã không tôn thánh Ta giữa dân I-sơ-ra-ên. 52 Vậy ngươi có thể trông thấy xứ ấy từ xa, nhưng ngươi sẽ không vào xứ ấy, tức xứ Ta ban cho dân I-sơ-ra-ên.”
Footnotes
- Phục Truyền Luật Lệ 32:8 Bản LXX và Qumran manuscripts ghi: Dựa theo con số các thần của họ.
- Phục Truyền Luật Lệ 32:13 nt: Ngài đặt ông cỡi trên những nơi cao trong xứ
- Phục Truyền Luật Lệ 32:14 nt: Ngươi (anh chị em)
- Phục Truyền Luật Lệ 32:15 Tức I-sơ-ra-ên hay Gia-cốp
- Phục Truyền Luật Lệ 32:33 nt: tan nin (Hebrew); ctd: thủy long, thủy xà
- Phục Truyền Luật Lệ 32:39 ctd: Vậy, bây giờ, khá biết rằng, chỉ Ta là Ðức Chúa Trời duy nhất; không có thần nào khác ngoài Ta.
- Phục Truyền Luật Lệ 32:43 Vế sau của câu nầy bị mất trong bản Hebrew (MT). Có bản dịch theo Qumran manuscripts và LXX rằng: Hỡi thiên đàng và hỡi dân Ngài, hãy dâng lời ca ngợi; Hãy thờ phượng Ngài, hỡi các thần!
- Phục Truyền Luật Lệ 32:43 Bổ túc, dựa theo tài liệu của Qumran manuscripts và LXX. Vế nầy bị mất trong bản Hebrew (MT)
- Phục Truyền Luật Lệ 32:43 ctd: Ngài sẽ bày tỏ lòng thương xót, hoặc Ngài sẽ cung cấp phương tiện chuộc tội ..
Phục Truyền 32
New Vietnamese Bible
32 Hỡi các tầng trời, hãy nghe đây, tôi sẽ nói:
Hỡi đất, xin nghe lời của miệng tôi.
2 Xin cho huấn thị tôi rơi xuống như mưa,
Lời tôi buông nhẹ như sương sa,
Như mưa lất phất trên cỏ non,
Như mưa tầm tã trên đồng xanh.
3 Tôi tung hô danh CHÚA,
Hãy cùng tôi ca tụng Đức Chúa Trời, Ngài vĩ đại vô cùng.
4 Ngài là Vầng Đá che chở, việc Ngài làm luôn toàn hảo,
Đường lối Chúa chính là công lý.
Ngài là Đức Chúa Trời thành tín không hề gian dối,
Ngài đời đời chính trực công minh.
5 Nhưng anh chị em hư hỏng,
Nhuốc nhơ, gian dối và lừa đảo,
Không xứng đáng là con Ngài nữa.
6 Hỡi dân khờ dại và thiếu suy xét,
Anh chị em đền ơn CHÚA cách đó sao?
CHÚA là Cha, là Đấng Tạo Hóa,
Đấng sáng tạo, lập anh chị em thành một dân tộc.
7 Hãy nhớ lại những ngày xa xưa,
Suy nghĩ đến các thế hệ đã qua.
Hỏi thân sinh, người sẽ trả lời,
Hỏi các trưởng lão, họ sẽ giải thích.
8 Khi Đấng Chí Cao phân chia lãnh thổ cho các dân,
Khi Ngài phân tán dòng dõi A-đam,
Ngài ấn định ranh giới cho mọi dân tộc,
Căn cứ trên dân số Y-sơ-ra-ên.[a]
9 Nhưng phần của CHÚA là dân Ngài,
Gia-cốp là sản nghiệp của Ngài.
10 Chúa tìm thấy dân Ngài trong sa mạc,
Giữa hoang dã với tiếng gào thét quạnh hiu.
Ngài bao phủ, chăm sóc người,
Che chở người chẳng khác gì con ngươi mắt Ngài.
11 Như chim đại bàng khuấy động tổ mình,
Bay lượn qua lại quanh con mình,
Dang rộng cánh ra hứng đỡ,
Rồi cõng chim con trên hai cánh.
12 Một mình CHÚA hướng dẫn dân Ngài,
Không có thần nào khác.
13 Ngài cho anh chị em định cư trên vùng cao nguyên,
Nuôi anh chị em với hoa lợi của ruộng nương.
Cho ăn mật ong lấy từ vầng đá,
Từ đá lửa CHÚA làm chảy ra dầu.
14 Đàn bò và chiên dê cho anh chị em sữa và sữa chua,
Anh chị em ăn thịt béo của chiên con,
Chiên đực, dê đực vùng Ba-san.
Anh chị em ăn lúa mì thượng hạng.
Uống rượu nho nguyên chất đỏ như máu.
15 Vừa mập béo Giê-su-run đã tung chân đá,
Khi anh chị em béo tốt, mập mạp, no tròn,
Anh chị em lìa bỏ ngay Chúa, là Đấng dựng nên mình,
Khinh dể Ngài, là Vầng Đá Cứu Tinh.
16 Họ đem thần lạ trêu chọc Đấng kỵ tà,
Làm Ngài giận với hình tượng Ngài ghê tởm.
17 Họ dâng tế lễ cho quỷ, không phải là Đức Chúa Trời,
Thờ thần họ chưa hề hay biết,
Thần xa lạ từ đâu vừa xuất hiện,
Là những thần tổ phụ chẳng nể kiêng.
18 Ngươi chối bỏ Vầng Đá là Cha ngươi,
Quên bẵng đi Đức Chúa Trời, Đấng sinh thành.
19 CHÚA thấy cả nên Ngài nổi giận,
Từ bỏ cả con trai lẫn con gái.
20 Ngài phán: “Ta giấu mặt Ta, không nhìn họ,”
“Để xem rốt cuộc chúng ra sao,
Họ chỉ là dòng dõi gian tà,
Là đứa con không có lòng trung tín.
21 Chúng chọc Ta ghen tức với thần không giá trị,
Làm Ta giận với tượng hình chẳng ra chi.
Vậy Ta sẽ làm chúng ghen với một dân hèn kém,
Chọc chúng giận bởi một nước dại khờ.
22 Lửa giận Ta đã cháy phừng phừng,
Lửa thiêu luôn cho đến tận âm ti.
Lửa nuốt cả đất đai và thổ sản,
Lửa thiêu núi, cháy tận đến nền.
23 Tai vạ trên chúng, Ta chồng chất,
Bắn vào chúng, Ta không chừa một mũi tên.
24 Ta sai nạn đói làm chúng tiêu hao,
Đem nóng cháy khiến chúng kiệt quệ,
Sai bệnh dịch đến gây chết chóc.
Sai thú rừng đến nhe răng cắn xé,
Sai rắn độc bò đến gieo tử vong.
25 Ngoài đường phố, gươm tàn sát con cái,
Còn trong nhà là cảnh khiếp sợ triền miên.
Thanh niên, thiếu nữ, người già, con trẻ,
Cũng đều bị diệt vong.
26 Ta phán: Ta sẽ phân tán họ,
Xóa sạch kỷ niệm họ khỏi loài người.
27 Nhưng e ngại kẻ thù kia chế nhạo,
Và cừu địch cũng sẽ hiểu lầm,
Cho rằng: ‘Nhờ tay ta nên ta đắc thắng,
Chứ CHÚA đâu có nhúng tay vào.’ ”
28 Anh chị em là một dân không hiểu biết,
Thiếu sáng suốt.
29 Nếu khôn ngoan, anh chị em đã hiểu điều này
Và nhận thức được chung cuộc ra sao.
30 Làm sao một người đuổi cả ngàn,
Hai người rượt mười ngàn người trốn chạy,
Nếu CHÚA là vầng đá không bán anh chị em,
Không nạp anh chị em cho kẻ thù?
31 Chính quân thù cũng phải thú nhận:
Hòn đá che chở chúng nó đâu sánh nổi Vầng Đá chúng ta.
32 Quân thù là cây nho mọc ở Sô-đôm,
Trong cánh đồng Gô-mô-rơ.
Trái nho họ chứa đầy chất độc,
Chùm nho họ toàn những đắng cay.
33 Rượu nho họ là nọc rắn,
Nọc độc chết người của rắn hổ mang.
34 CHÚA phán: “Này Ta ghi nhớ mọi sự,
Và giữ trong kho báu của Ta?
35 Vì báo ứng là phần của Ta, Ta sẽ báo đáp,
Đúng thời điểm chân chúng nó ngả nghiêng,
Ngày tai họa của chúng đã gần,
Cảnh diệt vong vụt đến rất nhanh.”
36 CHÚA sẽ xét xử dân Ngài,
Xót thương các tôi tớ Ngài,
Khi Ngài thấy sức họ kiệt quệ,
Nô lệ, tự chủ chẳng còn lại một ai.
37 Ngài sẽ hỏi: “Nào thần chúng nó ở đâu?
Vầng đá chúng nó trú ẩn,
38 Các thần ăn mỡ lễ vật chúng nó dâng lên,
Và uống rượu lễ tưới rượu, bây giờ đâu cả?
Sao không đứng lên giúp đỡ,
Sao không che chở bảo toàn?
39 Hãy nhìn xem, chính Ta là Đức Chúa Trời,
Ngoài Ta ra, không có thần nào khác.
Ta khiến chết, Ta bảo tồn mạng sống,
Ta đánh bị thương và Ta cũng chữa lành,
Nào có ai giải thoát khỏi tay Ta.
40 Ta đưa tay chỉ trời và công bố:
‘Thật như Ta hằng sống đời đời,’
41 Khi đã mài lưỡi gươm sáng loà,
Tay nắm gươm Ta ngồi toà xét xử,
Báo ứng thù nghịch,
Báo trả những ai vẫn thù ghét Ta.
42 Mũi tên Ta say máu,
Lưỡi gươm Ta ăn thịt,
Máu của thương binh lẫn tù nhân,
Chặt đầu tóc dài của quân địch.”
43 Muôn nước ơi! Hãy vui lên cùng dân của Ngài,
Ngài sẽ báo trả huyết của tôi tớ Ngài,
Ngài sẽ báo ứng quân thù,
Tha tội cho dân Ngài và cho lãnh thổ Ngài.
44 Môi-se và Giô-suê, con trai của Nun, đọc tất cả những lời của bài ca này cho toàn dân nghe. 45 Sau khi đọc xong các lời này cho cả hội chúng Y-sơ-ra-ên, 46 Môi-se căn dặn họ: “Anh chị em phải nhớ nằm lòng những lời tôi long trọng công bố với anh chị em hôm nay, để anh chị em có thể dạy bảo con cái cẩn thận làm theo mọi lời của Kinh Luật này. 47 Đây không phải là những lời nói suông, nhưng là sự sống còn của anh chị em. Nhờ lời này anh chị em có thể sống lâu trong xứ anh chị em sắp chiếm hữu sau khi qua sông Giô-đanh.”
Môi-se Qua Đời Trên Núi Nê-bô
48 Cùng ngày hôm ấy, CHÚA bảo Môi-se: 49 “Con lên núi Nê-bô, thuộc rặng núi A-ba-rim trong xứ Mô-áp, đối diện Giê-ri-cô, để quan sát xứ Ca-na-an, là xứ Ta sắp ban cho dân Y-sơ-ra-ên làm cơ nghiệp. 50 Con sẽ qua đời trên núi con sắp leo lên và được đem về với dân con, như A-rôn anh con đã qua đời trên núi Hô-rơ và được tiếp về với dân người. 51 Lý do là vì anh con và con đã thất tín với Ta trước mặt dân Y-sơ-ra-ên tại suối nước Mê-ri-ba vùng Ca-đê, trong sa mạc Xin, và vì hai con không tôn thánh Ta giữa dân Y-sơ-ra-ên. 52 Vì vậy, con chỉ được nhìn xem từ đằng xa nhưng không được vào xứ Ta sắp ban cho dân Y-sơ-ra-ên.”
Footnotes
- 32:8 Một số cổ bản Qumran và LXX:… và giao họ cho thiên sứ canh giữ
Copyright © 2011 by Bau Dang
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)